διατεσσάρων

Τίτλος ενός Ευαγγελίου που έχει μορφή ανθολογίας από τμήματα και στίχους των τεσσάρων κανονικών Ευαγγελίων. Η σύνθεσή του αποδίδεται στον χριστιανό απολογητή Τατιανό στη Ρώμη ή πιθανότερα στη Συρία, γύρω στο 172. Ο συγγραφέας θέλησε να εναρμονίσει τα διάφορα μέρη των Ευαγγελίων και να εκθέσει τη δημόσια ζωή του Χριστού με βάση το Πάσχα και όπως αυτή αναφέρεται στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη, καθώς και να παραθέσει τα σπουδαιότερα γεγονότα της ζωής του Χριστού που προηγήθηκαν των Παθών. Το έργο ήταν γνωστό κυρίως στους χριστιανούς της Συρίας, οι οποίοι μάλιστα το χρησιμοποιούσαν στη λατρεία τους έως τις πρώτες δεκαετίες του 5ου αι. Αλλά και στους μετέπειτα αιώνες είχε διαδοθεί ευρύτατα μία διασκευή και μετάφρασή του στην αραβική και στη λατινική γλώσσα. Από το Δ. σώζονται μόνο λίγα αποσπάσματα στην ελληνική και στη συριακή γλώσσα –τα συριακά αποσπάσματα διασώθηκαν κυρίως στο υπόμνημα που έγραψε ο άγιος Εφραίμ– μία πλήρης αραβική μετάφραση και μία πλήρης λατινική διασκευή, από την οποία προέρχονται ορισμένες αρμονίες του Μεσαίωνα.

* * *

η και διά τεσσάρων (AM διὰ τεσσάρων)

μσν.- νεοελλ.

«το διατεσσάρων Ευαγγέλιο» — το Ευαγγέλιο που απαρτίστηκε από τον Τατιανό με παράλληλα χωρία τών τεσσάρων κανονικών Ευαγγελίων

νεοελλ.

η αρμονία τεσσάρων χορδών ή φθόγγων, το διάστημα τής τετάρτης

μσν.

για τους μουσικολόγους τού μεσαίωνα και τής Αναγέννησης η καθαρή τετάρτη (ντο-φα) στη θεωρία τής αρχαίας ελληνικής μουσικής.